Αν υπάρχει ένα ορειβατικό υλικό το οποίο έχει γνωρίσει ραγδαία εξέλιξη, αυτό είναι το τζάκετ. Πριν από είκοσι χρόνια ένα τζάκετ για υπαίθριες δραστηριότητες ήταν συνήθως πράσινο με κουκούλα. Σήμερα, η απόσταση ανάμεσα στη μόδα και τη λειτουργικότητα έχει μικρύνει πολύ.
Η μόδα προσαρμόζεται στις τεχνολογικές εξελίξεις των ρούχων για υπαίθριες δραστηριότητες, αλλά και στις ιδιαιτερότητες και τη φύση αυτών των αθλημάτων. Τα δύο άκρα, αυτά της μόδας και της λειτουργικότητας, φαίνεται ότι σήμερα έχουν συμφιλιωθεί για τα καλά.
Εκείνο που δεν έχει αλλάξει είναι η λειτουργία του εξωτερικού στρώματος στο Three-Layer-System, του αδιάβροχου δηλαδή και αντιανεμικού στρώματος, το οποίο προστατεύει από τα στοιχεία της φύσης, ενώ επιτρέπει στην υγρασία (ιδρώτα) που προέρχεται από τη φυσική δραστηριότητα να διαφεύγει. Αυτό, που με απλά ελληνικά ονομάζουμε «σύστημα κρεμμύδι». Σήμερα τα τζάκετ το επιτυγχάνουν με πληθώρα από υφάσματα, αντικολλητά φύλλα, επιστρώσεις και κατασκευές και το καθένα έχει τη δική του τιμή και συγκεκριμένα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Στην πραγματικότητα επώνυμα κακά τζάκετ δεν υπάρχουν πια, όμως δεν είναι όλα τα τζάκετ κατάλληλα για κάθε περιπέτεια ή δραστηριότητα.
Οι λειτουργίες του εξωτερικού στρώματος
<<< Αδιάβροχο. Ένα τζάκετ πρέπει να είναι αδιάβροχο. Υπάρχει ένα ISO το οποίο καθορίζει πότε ένα ρούχο μπορεί να αποκαλείται αδιάβροχο. Γενικά, τα ρούχα επιτρέπεται να ονομάζονται αδιάβροχα όταν μπορούν να «σηκώσουν» μια στήλη νερού από 100 ως 150 εκατοστά. Για σύγκριση: τα καλύτερα τζάκετ μπορούν να αντέξουν μια στήλη νερού δεκάδων μέτρων. Το τεστ της στήλης νερού διεξάγεται τοποθετώντας ένα σωλήνα πάνω σε ένα κομμάτι υφάσματος. Ο σωλήνας γεμίζεται με νερό μέχρι να σχηματιστούν σταγονίδια στην άλλη πλευρά του υφάματος. Ακολούθως μετράται στο σωλήνα ο αριθμός των εκατοστών νερού.
Εκτός από τις ιδιότητες του υφάσματος, δύο άλλοι παράγοντες είναι σημαντικοί για τον καθορισμό της αδιαβροχότητας ενός τζάκετ: 1) όλες οι ραφές πρέπει να είναι σφραγισμένες με ταινία και 2) η κατασκευή του τζάκετ πρέπει να εμποδίζει την είσοδο νερού. Αυτό σημαίνει ότι τα φερμουάρ είναι καλυμμένα, ότι τα εσωτερικά στρώματα δεν απορροφούν νερό κι ότι τα αδιάβροχα υφάσματα χρησιμοποιούνται σε όλο το πανωφόρι κ.λπ.
<<< Διαπνοή. Ακόμα και σε ανάπαυση ο άνθρωπος χάνει περισσότερο από μισό λίτρο υγρών μέσω του δέρματός του καθημερινά, αν όμως ανεβαίνετε ένα βουνό πρέπει να πολλαπλασιάσετε αυτό το νούμερο. Για να αποβάλλει όλη αυτήν την υγρασία, ένα τζάκετ πρέπει να έχει την ικανότητα να αερίζεται ή να «διαπνέει» – όχι απλά μέσω ανοιγμάτων, αλλά μέσω του ίδιου του υφάσματος. Αυτό δεν είναι πολύ δύσκολο, αφού το νάιλον ύφασμα είναι ούτως ή άλλως διαπνέον υλικό. Η δυσκολία έγκειται στο να καταστεί συγχρόνως και αδιάβροχο. Αυτό μοιάζει πολύ αλλόκοτο, όμως υπάρχουν πολλά υλικά σε μορφή μεμβράνης, τα οποία μπορούν να το κατορθώσουν βάσει μιας απλής αρχής της φυσικής: κάτω από το τζάκετ η θερμοκρασία και η υγρασία είναι υψηλότερες απ’ ότι απέξω. Αυτό δημιουργεί μια πίεση, κατά την οποία η υγρασία «ρουφιέται» προς τα έξω.
Αυτή η απλή αρχή όμως, δείχνει και τα όρια αυτών των υλικών. Εσείς βλέπετε στο youtube τον super duper χορηγούμενο αλπινιστή να κατακτά τις ορθοπλαγιές των Ιμαλαϊων φορώντας το υπέροχο εκείνο τζάκετ που κι εσείς έχετε βάλει στο μάτι, αλλά τώρα προσγειωθείτε! Σκεφτείτε ότι η υγρασία στα έξι και επτά χιλιάδες μέτρα ή σε κάποιο καναδέζικο παγοκαταρράκτη είναι ελάχιστη, ενώ η θερμοκρασία πολλούς βαθμούς κάτω από το 0ºC.Το εξωτερικό περιβάλλον «ρουφά» άπληστα τον ιδρώτα του αλπινιστή, που μέσω της μεμβράνης περνά προς τα έξω.
Σκεφτείτε τώρα εσάς: σε κάποιο ελληνικό βουνό σας πιάνει μια βροχή με θερμοκρασία γύρω στους 10-15ºC ή περπατάτε καθώς χιονίζει αυτό το ελληνικό, υγρό, βαρύ χιόνι, με θερμοκρασία κοντά στο 0ºC.
Στη δικιά σας περίπτωση η σχετικά υψηλή εξωτερική θερμοκρασία είναι ακόμα και δεκάδες βαθμούς ψηλότερη από την περίπτωση του καναδέζικου παγοκαταρράκτη, ενώ η υγρασία τείνει στο 100%! Μην περιμένετε εδώ και τόσα πολλά από το super τζάκετ σας. Δεν είναι άχρηστο, ούτε ελαττωματικό, απλά σε τέτοιες συνθήκες αδυνατεί να δουλέψει στο 100% των δυνατοτήτων του.
Με δυο φράσεις: α) η δυνατότητα διαπνοής του ίδιου ακριβώς υλικού επηρεάζεται άμεσα και σχεδόν αποκλειστικά από τις μετεωρολογικές συνθήκες και β) αν σκοπεύετε να διασχίσετε τους τροπικούς, σταματήστε εδώ την ανάγνωση και αγοράστε απλά μια καλή, απόλυτα αδιάβροχη, νιτσεράδα.
<<< Αντιανεμικό. Ο άνεμος επηρεάζει σημαντικά τη θερμοκρασία μέσα στο τζάκετ. Πρακτικά, αν ένα τζάκετ μπορεί να αντέξει μια στήλη νερού κάποιων μέτρων, είναι και αντιανεμικό.
<<< Τζάκετ, τι τζάκετ; Τα διαπνέοντα, αδιάβροχα τζάκετ ονομάζονται «shells». Αυτά τα τζάκετ είναι γενικά μέρος του συστήματος των τριών στρωμάτων. Το τζάκετ αποτελεί το εξωτερικό από αυτά τα τρία στρώματα. Ένα τέτοιο εξειδικευμένο τζάκετ βρίσκεται σε τέλεια αρμονία με το δεύτερο στρώμα, συνήθως ένα φλις και το πρώτο στρώμα (θερμοεσώρουχο). Με άλλα λόγια, είναι σημαντικό όταν αγοράζετε ένα τζάκετ να σκεφτείτε τη χρήση και τις συνθήκες για την οποία το προορίζετε. Όταν χρησιμοποιείτε ένα τζάκετ για να σας προστατέψει από τη βροχή σε μια φθινοπωρινή ή ανοιξιάτικη πεζοπορία, οι θερμοσυλλεκτικές του ιδιότητες είναι δευτερεύουσας σημασίας, αν θέλετε ένα τζάκετ που να μπορείτε να το φορέσετε με μπωντριέ τότε θέλετε να είναι κοντό και χωρίς κάτω τσέπες, αν είναι αποκλειστικά για περπάτημα, το θέλετε μακρύτερο για προστασία και με τσέπες πάνω – κάτω για τα μικροπράγματα.
<<< Μεμβράνες και επιστρώσεις. Στο πέρασμα των χρόνων διαφορετικοί κατασκευαστές έχουν εξελίξει μεμβράνες οι οποίες είναι αδιάβροχες και ταυτόχρονα διαπνέουν. Όλες είναι ευαίσθητες και χρειάζονται ένα υποστηρικτικό ύφασμα για να είναι δυνατή η χρήση τους. Υπάρχουν βασικά δύο μέθοδοι για να επιτευχθεί αυτό. Με προσάρτηση της μεμβράνης στο υποστηρικτικό ύφασμα (συνένωση κατά φύλλα) ή εναλλακτικά να προσαρτηθεί η μεμβράνη κατευθείαν στο ύφασμα μέσω της επίστρωσης. Επιπλέον, υπάρχουν δύο τεχνικές μέσω των οποίων διαπνέει μια μεμβράνη ή επίστρωση: α) η μεμβράνη είναι από μόνη της αδιάβροχη, αλλά διαθέτει και πόρους, τόσο μεγάλους ώστε να επαρκούν για την εξάτμιση του ιδρώτα ενώ ταυτόχρονα τόσο μικρούς που το νερό της βροχής δε μπορεί να περάσει και β) η μεμβράνη να προσελκύει το νερό (υδρόφιλη) μεταφέροντας το από τη μια πλευρά της στην άλλη.
<<< Ντύσιμο με στρώματα. Αν μας παρακολουθείτε συχνά, τότε θα γνωρίζετε, ότι ο ιδανικός τρόπος ντυσίματος για κάθε ορεινή δραστηριότητα, είναι να χρησιμοποιείτε διαφορετικά στρώματα. Τα στοιχεία-κλειδιά για επιτυχημένη χρήση αυτής της μεθόδου είναι, με σειρά σπουδαιότητας, η ζέστη, το βάρος, η διαχείριση της υγρασίας και η τοποθέτηση στο σακίδιό σας του σωστού αριθμού «ανταλλακτικών» για τα δυο εσωτερικά στρώματα. Γενικά, το σύστημα των τριών στρωμάτων είναι το πλέον διαδεδομένο. Το τελευταίο στρώμα είναι το εξωτερικό shell, το οποίο σας προστατεύει από τον αέρα και τη βροχή. Το μεσαίο στρώμα είναι γενική ένδυση ή μια φλις ζακέτα. Το πρώτο στρώμα είναι η βάση και αποτελείται από ισοθερμικά. Θα πρέπει να προσπαθήσετε να βρείτε την καλύτερη ισορροπία ανάμεσα σε αυτούς τους τέσσερις παράγοντες οι οποίοι σας κρατούν ζεστούς χωρίς να σας προσθέτουν υπερβολικό βάρος. Το πρόσθετο πλεονέκτημα των στρωμάτων είναι ότι μπορείτε να προσθέτετε και να αφαιρείτε ρούχα στη διάρκεια της μέρας ανάλογα με το πώς νιώθετε, αλλά και τις καιρικές συνθήκες. Ο σωστός προγραμματισμός πριν την αναχώρησή σας θα σας εξασφαλίσει μια τέλεια εκδρομή.
Αν υπάρχει μια συμβουλή που μπορούμε να σας δώσουμε, είναι η εξής: μην αγοράσετε ένα τζάκετ μόνο και μόνο γιατί είναι μοντέρνο. Αναζητήστε εκείνο που θα σας παρέχει την καλύτερη προστασία ακόμα και σε ακραίες καιρικές συνθήκες, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα στρώματα. Μόνο όταν βρεθείτε σε μια δύσκολη εξόρμηση, θα συνειδητοποιήσετε πόσο σημαντικό είναι ένα πραγματικά λειτουργικό τζάκετ. Γι’ αυτό επιλέξτε το δικό σας με σύνεση!
Πηγή: www.anevenontas.gr
Δείτε την ποικιλία των μπουφάν στο:
https://e-about.gr/product-category/endysi-ypodysi/exoplismos-rouxa/mpoufan/
