20 βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζει ο κυνηγός για τα όπλα.
1. Το άδειο όπλο σκοτώνει
«Το άδειο όπλο σκοτώνει» έλεγαν οι παλιότεροι, εξυπονοώντας ότι δεν πρέπει να αισθανόμαστε ποτέ σίγουροι για την κατάσταση του όπλου μας. Είναι γεγονός ότι αυτή η τραβηγμένη διαπίστωση αποτελεί τον καλύτερο σύμβουλο για τους κατόχους και χρήστες των όπλων. Κάθε όπλο πρέπει να ελέγχεται επίμονα για την μη περιεκτικότητά του σε πυρομαχικά.
Ακόμη όμως και μετά από αυτό τον έλεγχο δεν πρέπει ποτέ να είναι προσβάσιμο σε τρίτους, άσχετους με όπλα, ούτε να στρέφεται ποτέ προς το μέρος ανθρώπων ή περιουσιακών στοιχείων.
Τα ατυχήματα που έχουν συμβεί με όπλα που θεωρούσαν οι κάτοχοί τους άδεια, δεν συνέβησαν δυστυχώς μόνο σε νέους, άπειρους και ανίδεους κυνηγούς. Συνέβησαν κατά κόρον σε έμπειρους και παλιούς κυνηγούς που σταδιακά χαλάρωσαν μεγαλώνοντας την τήρηση των κανόνων ασφαλούς χρήσης του όπλου, λόγω υπερβολικής αυτοπεποίθησης. Αυτοπεποίθησης που οδήγησε σε τραγικά συμβάντα.
2. Η ασφάλεια του όπλου
Πολλοί θεωρούμε ότι η ασφάλεια του όπλου, όταν βρεθεί στη θέση “safe” αποκλείει την ακούσια πυροδότηση του όπλου. Αυτό δεν ισχύει. Στα περισσότερα σύγχρονα λειόκαννα η ασφάλεια δεσμεύει τη σκανδάλη του όπλου, απαγορεύοντας το τράβηγμά της. Οι σφύρες όμως παραμένουν οπλισμένες και ανασφάλιστες, οπότε οποιαδήποτε ατυχής πτώση του όπλου στο έδαφος μπορεί να τις απεγκλωβίσει από τη σχαστηρία και να προκληθεί ακούσια πυροδότηση του φυσιγγίου. Δεν εμπιστευόμαστε λοιπόν ποτέ την ασφάλεια του όπλου και τη χρησιμοποιούμε μόνο ως επικουρικό και όχι ως απόλυτο μέσο ασφαλούς χρήσης.
3. Αίτια διάρρηξης των καννών
Συμβαίνει συχνά έντονες διαβρώσεις στο εσωτερικό των καννών κάποιων κακοσυντηρημένων όπλων, να γίνονται αιτία διάρρηξης των καννών. Η διάρρηξη μίας κάννης έχει για τον χρήστη του όπλου απρόβλεπτες συνέπειες που μπορεί να ξεκινάνε από τον απλό τραυματισμό του, μέχρι και την απώλεια της ζωής του. Δεν χρησιμοποιούμε λοιπόν ποτέ όπλα με διαβρωμένες κάννες, αν δεν τα εξετάσει προηγουμένως έμπειρος οπλουργός. Διάρρηξη καννών όμως μπορεί να προκληθεί και από τρεις άλλες ομάδες αιτίων.
Η πρώτη αφορά κάννες φαινομενικά άριστες που κάποιος πονηρός προηγούμενος κάτοχος του όπλου κατέφυγε σε οπλουργό και εκείνος καταστρατηγώντας κάθε δεοντολογική αρχή δέχτηκε να τις λειάνει εσωτερικά υπέρμετρα, μειώνοντας σημαντικά και επικίνδυνα το πάχος τους.
Η δεύτερη αφορά τη χρήση επικίνδυνων φυσιγγίων που κατασκευάστηκαν από άσχετους ιδιογομωτές ή από επικίνδυνους μικροκατασκευαστές. Η τρίτη αφορά τη μερική ή ολική έμφραξη της κάννης από ξένα σώματα (π.χ. λάσπη, χιόνι κλπ), που οδηγεί σε ανεξέλεγκτη και υπέρμετρη αύξηση των πιέσεων.
4. Επικουρικοί παράγοντες ασφαλούς χρήσης στα όπλα
Τα περισσότερα αγγλικά δίκαννα, όπως και πολλά άλλα δίκαννα που προορίζονται για την αγγλική αγορά, διαθέτουν αυτόματη ασφάλεια. Η ασφάλεια δηλαδή του όπλου δεν μπαίνει χειροκίνητα από τον χρήστη του, αλλά ενεργοποιείται με το άνοιγμα του όπλου για απογόμωση και επαναγόμωση. Αυτή η ασφαλιστική δικλείδα περισσότερο ενοχλεί παρά προφυλάσσει κυνηγούς που δεν την έχουν συνηθίσει.
Καλό είναι λοιπόν να αποφεύγεται ή όταν αυτό είναι ανέφικτο, να απενεργοποιείται η αυτόματη ασφάλεια με την επέμβαση οπλουργού. Μία άλλη επικουρική ασφάλεια σε πολλά ακριβά δίκαννα είναι οι δευτερεύουσες σχαστηρίες ή «σχαστηρίες ανασχέσεως». Αυτές αποκλείουν την ακούσια πυροδότηση του όπλου από πτώση, αν η πρόσκρουση του όπλου στο έδαφος γίνει υπό συγκεκριμένη γωνία. Είναι λοιπόν απόλυτα θεμιτή η ύπαρξή τους, χωρίς να αποτελεί πανάκεια.
5. Η θαλάμη της κάννης και ο κάλυκας του φυσιγγίου
Ποτέ δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε γεμισμένα σε κάλυκα με ύψος μεγαλύτερο από το μήκος της θαλάμης του όπλου. Σε αντίθετη περίπτωση έχουμε υπέρμετρη αύξηση των πιέσεων στο πρόσθιο μέρος της θαλάμης (στον κώνο συναρμογής) και κίνδυνο διάρρηξης της κάννης. Εξαίρεση στον κανόνα αποτελεί η χρήση φυσιγγίων με ύψος κάλυκα 67 χιλιοστών σε θαλάμες μήκους 65 χιλιοστών. Στην περίπτωση αυτή η διαφορά μήκους είναι τόσο μικρή (μόνο 2 χιλιοστά), ώστε δεν υπάρχει κίνδυνος.
6. Τα μέτρα του όπλου
Το σημαντικότερο κριτήριο στην επιλογή ενός όπλου είναι τα μέτρα και οι κλίσεις του κοντακιού του να ταιριάζουν απόλυτα στο σώμα μας και στις σκοπευτικές μας συνήθειες. Όμως η εύρεση των μέτρων μας δεν είναι τόσο απλή υπόθεση, όσο φαίνεται. Απαιτείται πριν και πάνω από όλα μία στοιχειώδης κυνηγετική εμπειρία, που θα μας κάνει να επωμίζουμε κάθε φορά με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, βάζοντας το όπλο στην ίδια ακριβώς θέση. Διαφορετικά κανένας δεν μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια τα μέτρα μας.
Αν αυτό ξεπεραστεί χρειάζεται μόνο ένας έμπειρος δάσκαλος σκοποβολής που σε λίγα λεπτά μπορεί με σιγουριά να υπολογίσει τα μέτρα του όπλου μας, αρκεί να του υποδείξουμε τον τύπο όπλου που χρησιμοποιούμε. Γιατί τα μέτρα ενός συγκεκριμένου σκοπευτή είναι ίδια για το αλληλεπίθετο δίκαννο και την καραμπίνα, διαφέρουν όμως αν επιθυμεί να χρησιμοποιήσει πλαγιόκαννο δίκαννο.
7. Μήκος κάννης και δραστικό βεληνεκές
Σε αντίθεση με ότι πίστευαν πολλοί παλιότεροι κυνηγοί το μήκος της κάννης δεν επηρεάζει υπολογίσιμα το δραστικό βεληνεκές της, που εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τη σύσφιξή της (τσοκάρισμα). Αυτή η αλήθεια κάνει πολλούς σύγχρονους κυνηγούς να προτιμούν εξαιρετικά βραχύκαννα όπλα, θεωρώντας ότι ενδείκνυνται και για πολύ μακρινές βολές.
Στην πραγματικότητα αυτό δεν ισχύει γιατί ένα ιδιαίτερα βραχύκαννο όπλο προσφέρει ταχύτητα επώμισης και βολής, χωρίς όμως να προσφέρει ικανοποιητική ακρίβεια σκόπευσης. Με απλά λόγια οι κάννες του μπορούν (αν είναι αρκούντως τσοκαρισμένες) να διαθέτουν μεγάλο δραστικό βεληνεκές, ο χρήστης του όπλου όμως δεν μπορεί να το εκμεταλλευτεί σε οριακές αποστάσεις.
8. Συσφίξεις καννών (τσοκαρίσματα)
Η στένωση στο τελικό πρόσθιο τμήμα των καννών (τσοκάρισμα) αυξάνει, ανάλογα με το βαθμό της, το δραστικό βεληνεκές της κάννης. Πολλοί θεωρούν αυτονόητο ότι μία πολύ τσοκαρισμένη κάννη είναι πάντα προτιμότερη αφού διαθέτει μεγαλύτερο δραστικό βεληνεκές. Η σκέψη αυτή αποδεικνύεται ιδιαίτερα απλοϊκή, γιατί ξεκινάει με το λαθεμένο δεδομένο ότι όλοι είναι άριστοι σκοπευτές.
Αντίθετα μία κάννη με μικρό βαθμό σύσφιξης διαθέτει μικρότερο δραστικό βεληνεκές, συγχωρεί όμως σκοπευτικά λάθη. Η σωστή απόφαση στην επιλογή σύσφιξης (τσοκαρίσματος) προκύπτει από το συνυπολογισμό του θηράματος που κυρίως κυνηγάμε και της σκοπευτικής μας δεινότητας σε μία ρεαλιστική της αξιολόγηση.
9. Το ζύγισμα του όπλου
Ένα από τα πλέον «περιφρονημένα», ποιοτικά χαρακτηριστικά ενός λειόκαννου είναι το καλό ζύγισμά του. Και παρόλ’ αυτά αποτελεί μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους. Ένα καλοζυγισμένο όπλο δείχνει ελαφρύτερο από ότι είναι, επωμίζεται ευκολότερα, εκτρέπεται δυσκολότερα από την τροχιά παρακολούθησης του στόχου (σουίνγκ) και μειώνει αισθητά την ανάκρουση κατά τη βολή.
Σε αντίθεση με ότι πολλοί πιστεύουν, καλοζυγισμένο δεν είναι το όπλο που ισορροπεί στο γεωμετρικό του κέντρο ή στον πείρο του (αν πρόκειται για δίκαννο). Καλοζυγισμένο είναι το όπλο που όταν το κρατάμε από τα σημεία που το πιάνουμε κατά την επώμιση συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος του βάρους του ανάμεσα στα χέρια μας. Με απλά λόγια διασφαλίζει ότι δεν θα παρουσιάσει κατά την επώμιση εμπροσθόβαρες ή οπισθόβαρες τάσεις και στροφορμές.
10. Το βάρος του όπλου
Υπάρχει η τάση τα τελευταία χρόνια για όλο και ελαφρύτερα όπλα. Θυσιάζουν πολλοί την ατσάλινη μπάσκουλα, προς όφελος σύγχρονων κραμάτων αλουμινίου (ergal), προκειμένου να κερδίσουν κάποια γραμμάρια στο σύνολο μιας οπλοκατασκευής. Στην πραγματικότητα όσοι κυνηγούν με σκύλο φέρμας βγαίνουν κερδισμένοι από μία τέτοια πρακτική.
Αντίθετα όσοι κυνηγούν με καρτέρι, πληρώνουν με οδυνηρή αύξηση του λακτίσματος τη μείωση βάρους. Γιατί βέβαια στο καρτέρι οι τουφεκιές είναι πολλαπλάσιες από ότι στο περπατητό κυνήγι με σκύλο φέρμας. Χρειάζεται λοιπόν σαφή γνώση του κυνηγίου που θα κάνουμε, για να επιλέξουμε το ιδανικό βάρος του όπλου μας.
11. Μηχανισμοί των όπλων – μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα
Στα μονόκαννα και στα δίκαννα (πλαγιόκαννα και αλληλεπίθετα), έχουμε τρεις βασικούς τύπους μηχανισμών. Μηχανισμούς με ολόκληρες φωτιές, μηχανισμούς με μισές φωτιές και μηχανισμούς επί σκανδάλης. Αγγλιστί έχουμε sidelocks, boxlocks και blitz αντίστοιχα.
Σαν γενικό κανόνα, το πολύ ψηλό κατασκευαστικό κόστος των απαράμιλλων όπλων με ολόκληρες φωτιές, υπαγορεύει να προτιμήσουμε (αν δεν διαθέτουμε μεγάλο ποσό) ένα κορυφαίο boxlock από ένα φτηνό sidelock, ενώ το blitz αποτελεί πάντα τον αδιαμφισβήτητο «τρίτο δρόμο».
Στα αυτογεμή (καραμπίνες) έχουμε μηχανισμούς ελατηρίου, αερίων και αδρανείας, με πιο σύγχρονους τους δύο τελευταίους. Όσο και αν φαίνεται περίεργο, την επιλογή μας εδώ πρέπει να κατευθύνουν δύο παράγοντες: το σωματικό μας βάρος και η επιμέλειά μας. Γιατί το σύστημα αερίων παρουσιάζει το πιο μειωμένο λάκτισμα, αλλά απαιτεί συχνό καθαρισμό και επιμελή συντήρηση.
Αρμόζει λοιπόν σε επιμελείς κυνηγούς με μεγάλη αδράνεια σώματος (βάρος), που καταπονούνται ιδιαίτερα από το λάκτισμα. Αντίθετα το σύστημα αδρανείας παρουσιάζει λίγο μεγαλύτερο λάκτισμα, δεν απαιτεί όμως το ίδιο συχνή συντήρηση. Ταιριάζει λοιπόν σε αμελείς κυνηγούς, σε κυνηγούς μικρού σωματικού βάρους και σε κυνηγούς σκύλου φέρμας.
12. Τύποι όπλων και θηράματα
Η επιλογή του όπλου γίνεται με πολλές παραμέτρους και κριτήρια. Σημαντικότερη παράμετρος είναι συνήθως το θήραμα που προτιμάμε. Πρέπει λοιπόν να θυμόμαστε:
α. Το πλαγιόκαννο δίκαννο παραμένει το ιδανικό, παραδοσιακό όπλο για θηράματα που απαιτούν γρήγορη επώμιση και βολή, κυρίως εδαφόβια θηράματα, όπως η μπεκάτσα ή το ορτύκι.
β. Το αλληλεπίθετο δίκαννο είναι το όπλο που ταιριάζει σε θηράματα που απαιτούν ακρίβεια σκόπευσης και κυνηγιώνται συνήθως σε καρτέρι, όπως το τρυγόνι ή η τσίχλα.
γ. Το αυτογεμές (καραμπίνα) είναι το όπλο που δικαιολογεί την ύπαρξή του σε θηράματα που απαντώνται σπάνια και συνήθως σε μεγάλα κοπάδια, όπως οι φάσσες ή τα παπιά. Εκεί δηλαδή που αξίζει να ανεχτούμε όλα τα μειονεκτήματα ενός αυτογεμούς, για την ανεκτίμητη «τρίτη δυνατότητα» βολής.
13. Εύχρηστα και δύσχρηστα λειόκαννα
Ένας παράγοντας που συχνά αγνοούμε στην επιλογή κυνηγετικού όπλου είναι η ευχρηστία. Και όμως συχνά ένα δύσχρηστο όπλο μας δημιουργεί αρνητικά εξαρτημένα αντανακλαστικά, ή μας ταλαιπωρεί σε απίστευτο βαθμό. Η ευχρηστία ενός όπλου αφορά κυρίως δύο τομείς.
Ο πρώτος έχει να κάνει με την εύκολη γόμωση και απογόμωση του όπλου. Πολλά δίκαννα, ιδιαίτερα αυτά που χαρακτηρίζονται «όπλα αρχαρίων» (starter guns), αποκαλύπτουν οριακά όταν ανοίγουν τις θαλάμες τους, κάνοντας προβληματική τη γόμωσή τους. Ακόμα μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα με κάποια πολύπλοκα αυτογεμή (καραμπίνες). Ο δεύτερος τομέας αφορά την εύκολη αποσυναρμολόγηση και συναρμολόγηση του όπλου, μετά το κυνήγι. Η δύσκολη αποσυναρμολόγηση γίνεται συχνά αιτία πλημμελούς συντήρησης του όπλου, ακόμα και από ιδιαίτερα επιμελείς κυνηγούς.
14. Ποιοτικά χαρακτηριστικά των λειόκαννων
Πολλές υποκειμενικές διατυπώσεις γίνονται από κυνηγούς καθημερινά, σε σχέση με την απάντηση στο ερώτημα «τι είναι καλό όπλο;».
Η συντριπτική πλειοψηφία των συγγραφέων, ιστορικών και τεχνικών του λειόκαννου, έχει προ πολλού συμφωνήσει στην απάντηση. «Καλό όπλο είναι εκείνο που ο μηχανισμός του και όλα τα μέρη του έχουν τέλεια λείανση και εφαρμογές, ώστε να μειώνονται οι τριβές και να ελαχιστοποιούνται οι φθορές του».
Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση της επιμελούς και συστηματικής συντήρησης του όπλου, μετά από κάθε κυνηγετική έξοδο. Και είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τα ποιοτικά κριτήρια ενός όπλου, για να έχουμε ένα σαφή μπούσουλα στην έρευνά μας, οποιασδήποτε οικονομικής κατηγορίας όπλο και αν έχουμε αποφασίσει να ψάξουμε.
15. Η ποιότητα των κατανομών
Πολλοί αξιολογούν την απόδοση της κάννης του όπλου τους από το δραστικό βεληνεκές της, ακριβέστερα από τη συγκέντρωση ή τη διασπορά που δίνει αυτή η κάννη. Στην πραγματικότητα η αξιολόγηση μίας κάννης γίνεται από το βαθμό ισοκατανομής των σκαγιών, όταν βάλλεται ένα ποιοτικό φυσίγγι από την κάννη αυτή. Η συγκέντρωση και η διασπορά επιλέγονται από τη σύσφιξη της κάννης. Η ισοκατανομή των σκαγιών όμως αποτελεί το κύριο και αδιαμφισβήτητο ποιοτικό χαρακτηριστικό μίας κάννης.
16. Η ραχιαία διαμόρφωση του λειόκαννου
Ένας παράγοντας που ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει αναφερθεί, αλλά διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εξοικείωσή μας με το όπλο, είναι η ραχιαία διαμόρφωσή του. Ως «ραχιαία διαμόρφωση» καλούμε καταχρηστικά ότι βλέπει το μάτι μας στη φάση της επώμισης και όταν είμαστε πλέον επωμισμένοι. Ο τύπος της ρίγας λοιπόν (κοίλη χωνευτή, υπερυψωμένη αεριζόμενη, αγγλικού τύπου, ή τύπου Churchill) διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στην εξοικείωσή μας με το όπλο και στην ψυχολογία μας.
Το ίδιο συμβαίνει και με τη γωνιώδη ή κυρτή διαμόρφωση του πίσω ραχιαίου τμήματος των αυτογεμών. Ως απόδειξη αρκεί να καταμετρήσει κανείς τους κυνηγούς που προσαρμόστηκαν στην απότομη γωνία μίας ιστορικής Browning Auto 5, και στη δυσκολία τους να προσαρμοστούν κατόπιν σε οποιοδήποτε άλλο όπλο.
17. Τύποι κοντακιών (επιλογή και τρόποι επώμισης)
Οι τύποι του κοντακιού (αγγλέ, πιστολέ και ντεμί πιστολέ) υπαγορεύονται από τον τύπο του όπλου, αλλά και από τις συνήθειες επώμισης του κυνηγού. Ένα δισκάνδαλο όπλο διευκολύνεται πολύ στη χρήση του αν διαθέτει ένα αγγλέ κοντάκι. Αντίθετα σε ένα μονοσκάνδαλο όπλο η ύπαρξη αγγλέ κοντακιού θεωρείται παράταιρη.
Όσο για τη στάση του σώματος, η αγγλική σχολή πρεσβεύει ότι το αγγλέ κοντάκι αναγκάζει τον αγκώνα του χεριού που τραβάει τη σκανδάλη, να βρεθεί σε σαφώς ψηλότερη (οριζόντια) θέση. Αυτό συνηθίζεται δύσκολα, αλλά στη συνέχεια υποβοηθά σημαντικά τη σωστή παρακολούθηση του στόχου (σουίνγκ).
18. Επικίνδυνες (οξειδωτικές) ουσίες για το όπλο
Η σωστή προστασία του όπλου εξαρτάται, όχι τόσο από τον περιστασιακό διεξοδικό καθαρισμό του, όσο από την άμεση λίπανση και καθαρισμό του αμέσως μετά από κάθε χρήση. Η παραμονή των οξειδωτικών κατάλοιπων της πυρίτιδας στο εσωτερικό της κάννης, δεν αντισταθμίζεται με εξαιρετικά επιμελές καθάρισμα λίγες μέρες μετά το κυνήγι.
Σημαντικό εδώ είναι να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν κάποιες ιδιαίτερα επικίνδυνες συνθήκες για το όπλο μας, που δρομολογούν άμεσες και ταχέως εξελισσόμενες οξειδωτικές αντιδράσεις. Τέτοιες συνθήκες είναι η επαφή του όπλου με το αίμα των θηραμάτων, το χυμό εσπεριδοειδών, το ρετσίνι των αλμυρικιών, τον ιδρώτα του σώματος, το θαλασσινό και κυρίως το υφάλμυρο νερό.
19. Καθάρισμα και σωστή συντήρηση του όπλου
Ο σωστός καθαρισμός του όπλου αφορά πρωτίστως τα σημεία του όπλου που δεν είναι άμεσα εμφανή. Πρακτικά αφορά κυρίως το εσωτερικό των καννών. Ο σωστός καθαρισμός προϋποθέτει 15 λεπτά τουλάχιστον επίδρασης ενός ποιοτικού καθαριστικού και λιπαντικού μέσου, στο εσωτερικό της κάννης. Στη συνέχεια τρίψιμο με χαλκόβουρτσα (και ποτέ με ατσάλινο σπιράλ βουρτσάκι), καθάρισμα των αποδομημένων κατάλοιπων με πανάκι ή χαρτί και τέλος λίπανση του όπλου με το ίδιο καθαριστικό και λιπαντικό υγρό ή με σκέτο λιπαντικό.
Εξωτερικά αρκεί απαλό τρίψιμο των μεταλλικών τμημάτων και πρόνοια για να παραμείνει μετά τον καθαρισμό ένα λεπτό φιλμ λιπαντικού στην επιφάνεια που καθαρίστηκε. Προσοχή χρειάζεται για να αποφεύγεται πάντα η επαφή καθαριστικών και λιπαντικών υγρών με τα ξύλινα μέρη του όπλου, που αποδεικνύονται συχνά ευάλωτα σε τέτοιες επιδράσεις.
20. Ιδανικές συνθήκες αποθήκευσης για λειόκαννα
Οι ιδανικές συνθήκες αποθήκευσης ενός όπλου είναι χωρίς θήκη, σε ένα όσο γίνεται ξηρό, ξύλινο ντουλάπι και με την κάννη του όπλου στραμμένη προς τα κάτω. Έτσι προστατεύουμε το όπλο από την υγρασία που τυχόν περιέχει η θήκη του, από τους υδρατμούς που δημιουργούν οι αυξομειώσεις της θερμοκρασίας σε κάποιες πλαστικές θήκες, κυρίως όμως προστατεύουμε τα ξύλινα μέρη του όπλου από περίσσιες λιπαντικού στην κάννη.
Εννοείται ότι το ντουλάπι που θα επιλέξουμε για τη φύλαξη του όπλου μας πρέπει να μην είναι προσβάσιμο σε τρίτους και καλού – κακού να μην έχει ποτέ μέσα πυρομαχικά.
Πηγή: Χ. Χατζιώτης, 2010, τεύχος Ιανουαρίου, περιοδικό ΚΥΝΗΓΟΣ & ΦΥΣΗ
